- Κρης
- Μυθολογικό πρόσωπο. Γιος του Δία και της νύμφης Ιδαίας, ήταν ήρωας της Κρήτης καθώς και ο πρώτος ιθαγενής βασιλιάς της. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Κ. θέσπισε στην προμινωική φάση το δίκαιο του πληθυσμού των Ετεοκρητών. Άλλη παράδοση αναφέρει ότι ο Κ. ήταν ο βασιλιάς των Κουρητών, που ανέθρεψαν τον Δία.
* * *ο (AM Κρής, -ητός, θηλ. Κρήσσα)ο κάτοικος τής Κρήτης ή αυτός που κατάγεται από αυτήν, Κρητικόςαρχ.1. (το θηλ. στον πληθ.) Κρήσσαιτίτλος δράματος τού Αισχύλου2. παροιμ. «ὁ Κρὴς τὸν πόντον (ἀγνοεῑ)» — λέγεται για εκείνους που υποκρίνονται ότι αγνοούν κάτι που τό ξέρουν καλά.[ΕΤΥΜΟΛ. Πιθ. < *Κρητ-ς, με απλοποίηση, < θ. Κρητ- τού τ. Κρήτητο θηλ. Κρήσσα < *Κρητ-yα (πρβλ. μέλισσα < *μέλιτ-yα). Ο τ. Κρης απαντά ήδη στη μυκηναϊκή με τη μορφή Ke-re].
Dictionary of Greek. 2013.